Szkoła Podstawowa w Starej Słupi

Leworęczność u dzieci

Leworęczność u dzieci to nic złego! W świecie, w którym 90% społeczeństwa jest praworęczne, twój maluch jest po prostu inny. Nie walcz z leworęcznością u swojego dziecka, zaakceptuj ją! W artykule postaramy „prześwietlić” leworęczność u dzieci.
Wielu rodzicom, widząc swoje małe dziecko chętniej rysujące lewą rączką, zapala się czerwona lampka. Zanim jednak postanowisz coś zrobić z leworęcznością swojej pociechy, zastanów się, z czym tak naprawdę chcesz walczyć i po co?

Dlaczego lewa ręka?
Tak naprawdę to geny decydują o tym, którą rączką posługiwać się będzie twoje dziecko. Jeśli rodzice lub dziadkowie dziecka są leworęczni, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że dziecko również będzie leworęczne. Ważny jest także proces lateralizacji, który trwa od okresu niemowlęcego przez cały okres rozwoju ruchowego dziecka. To niezwykle ważny proces w trakcie, którego kształtuje się przewaga jednej strony ciała nad drugą. Związany jest z budową i różnicami dwóch półkul mózgowych. W większości przypadków wykształca się lateralizacja prawostronna, która świadczy o dominacji lewej półkuli mózgowej, a w 10-15% przypadków dominacja prawej półkuli mózgowej powoduje lateralizację lewostronną. U osób leworęcznych nie tylko lewa ręka jest sprawniejsza, ale także lewa noga, ucho i oko.


Pierwsze objawy
Leworęczność u dziecka można stwierdzić dopiero po ukończeniu przez nie 3-5 roku życia. Jednak już wcześniej możliwe jest zaobserwowanie pierwszych symptomów podczas wykonywania przez malucha codziennych czynności.

Około 1 roku życia maluszek zaczyna wykonywać czynności jedną, tą samą ręką, gdy druga służy mu jedynie do pomocy. Jeśli zauważysz, że dziecko reaguje częściej lewą ręką, możesz uznać to już za sygnał leworęczności. Do twojego zadania należy jedynie obserwacja. Obserwuj dziecko i pozostaw mu prawo wyboru.
Warto zwrócić uwagę, którą rączką dziecko wkłada jedzenie do buzi lub sięga po ulubioną zabawkę. Jeśli wybiera lewą ręką, nie zmieniaj jego wyboru. Twoim zadaniem jest dalsza obserwacja dziecka.

Około 2 roku życia dzieci chętnie malują. To doskonały moment do obserwowania dziecka. Artystyczne zajęcia dziecka są doskonałym źródłem informacji, która półkula mózgu naszego dziecka wiedzie prym. Jeśli maluch częściej trzyma kredkę w lewej dłoni, możesz na chwilę zademonstrować mu, w jaki sposób ty trzymasz kredkę. Jednak jeśli nie spodoba się to dziecku i jak najszybciej przełoży kredkę do lewej rączki - nie naciskaj i pozwól mu malować, tak jak jest mu najwygodniej. Zadbaj tylko o to, by trzymało poprawnie kredkę.

Zazwyczaj około 3 roku życia można już stwierdzić, czy dziecko ma skłonności do leworęczności. Rodzice mogą również wykonać domowy test swojemu dziecku. Wystarczy powiedzieć dziecku, by odbiło piłkę o podłogę, wcześniej nie sugerując, którą ręką ma to wykonać. Możemy również poprosić malucha o kopnięcie leżącej piłki - zrobi to dominującą nogą. Innym zadaniem może być także poproszenie dziecka o zapukanie do drzwi – osoba leworęczna bez chwili namysłu zrobi to lewą ręką.


Jeśli dziecko jest leworęczne
Niestety po dziś dzień wiele rodziców dzieci leworęcznych ma ogromny problem z pogodzeniem się z odmiennością swoich dzieci. Trudność z zaakceptowaniem tego faktu wynika z czystej niewiedzy i presji otoczenia. Często dobre babcie i ciocie namawiają młodych rodziców do przestawienia swojej pociechy na praworęczność. Takie działanie na siłę może spowodować wiele niepotrzebnych problemów i ogromny stres u malucha. Niepotrzebne przestawianie dziecka może spowodować u niego zaburzenia pamięci, koncentracji, problemy z motoryką, nauką mówienia i czytania. Jeszcze 20-30 lat temu próbowano często na siłę przestawić dziecko z lewej, na „właściwą” prawą stronę. Na szczęście tych praktyk już się nie stosuje.
Jeśli dziecko wykazuje tendencje do leworęczności, warto udać się z maluchem do psychologa. Specjalista będzie mógł sprawdzić rozwój lateralizacji u dziecka, a także na spokojnie wytłumaczyć zatroskanym rodzicom pojęcie leworęczności. Ważne jest, by dziecko czuło wsparcie od swoich rodziców, akceptację, a także pomoc w funkcjonowaniu w świecie osób praworęcznych.
Od niedawna na rynku polskim zakupić możemy przedmioty wykonane z myślą o osobach leworęcznych. Zaczynając od przedmiotów potrzebnych w szkole takich jak: długopisy, nożyczki itp. W niektórych sklepach z gospodarstwem domowym możemy również zakupić akcesoria kuchenne, na przykład obieraczkę do warzyw. Oprócz tego bez problemu na rynku znaleźć można instrumenty dla leworęcznych i narzędzia niezbędne do prac domowych.
W szkole
W szkole dziecko leworęczne może spotkać się z wieloma trudnościami. Dlatego też ważna jest pomoc i wsparcie od pierwszych klas. Dzieci leworęczne bardzo często mają problemy z nauką pisania. Maluch powinien siedzieć po lewej stronie ławki, by móc spokojnie się poruszać, a zeszyt powinien leżeć ukośnie na ławce. Dzięki temu malec będzie mógł śledzić zapisany tekst, a litery będą równe. Dziecko podczas pisania powinno całe przedramię opierać o blat – pismo będzie czytelniejsze. Najlepiej, by podczas siedzenia przy biurku, światło padało na zeszyt z prawej strony – pisząca ręka nie będzie rzucać cienia.W wolnym czasie warto zachęcać dziecko do rysowania szlaczków i wzorków. Takie ćwiczenie usprawni pracę ręki.
Problemy, które na nas czekają
Dzieci leworęczne intelektualnie w żaden sposób nie odbiegają od swoich praworęcznych rówieśników. Jednak należy zdać sobie sprawę, że pokonując pewne niedogodności, ponoszą przy tym różne straty. Pismo leworęcznego dziecka prawdopodobnie nigdy nie będzie ładne, a sam zapis liter będzie wolniejszy. Bardzo często na początku edukacji, dzieci leworęczne mylą litery b, d, p i b, a także cyfry 6 i 9 , jak również mają duże problemy z czytaniem. Odruchowo wzrok dziecka biegnie w lewą stronę , co niekiedy kończy się pomijaniem lub zniekształcaniem wyrazów. Z tego powodu dzieci leworęczne bardzo szybko zniechęcają się do nauki czytania. Pamiętać należy, by być cierpliwym i wspierać swoje dziecko w próbach nauki.
Warto znaleźć plusy
Dominująca prawa półkula u osób leworęcznych odpowiada także za słuch i uzdolnienia plastyczne. Dzięki temu osoby posługujące się lewą rękę częściej niż praworęczni są uzdolnieni muzycznie bądź plastycznie. Tak znani artyści jak Michał Anioł czy Leonardo Da Vinci byli osobami leworęcznymi. Warto o tym wspomnieć podczas rozmów ze swoim dzieckiem, być może poprzez utożsamienie się z takimi postaciami, poczuje się wyjątkowo. Oprócz tego uważa się, że osoby te mają lepszą intuicję, wyobraźnię przestrzenną, silną empatię, doskonałą orientację w terenie, a także niezwykłe umiejętności matematyczne.
Bez względu na wady i zalety leworęczności, należy zaakceptować ją u swojego dziecka. Nie jest niczym złym, jest jedynie jedną z cech twojego dziecka, którą należy traktować jak najbardziej naturalnie. Ważna jest cierpliwość, obserwacja i wsparcie. Pomocne w codziennym życiu mogą okazać się spotkania z psychologiem.